ท่ามกลางสงครามระหว่าง รัสเซีย และ ยูเครน หรือที่หลายคนอาจนิยามว่า “การรุกรานยูเครนโดยรัสเซีย” บุคคลที่ถูกประณามมากที่สุดในโลกคือ วลาดิเมียร์ ปูติน ผู้นำเบ็ดเสร็จของมหาอำนาจแดนหมีขาว ซึ่งรับผิดชอบความวุ่นวายทั้งหมดที่เกิดขึ้นในยุโรปตะวันออกขณะนี้
อย่างไรก็ตาม ไม่ใช่ทุกคนที่จะต่อต้านการตัดสินใจของประธานาธิบดีรัสเซีย เพราะนักกีฬาบางคนเลือกจะปฏิเสธที่จะพูดถึงการกระทำอันละเมิดสิทธิมนุษยชนของผู้คนนับล้านในยูเครน เนื่องจากจุดยืนที่สร้างความแคลงใจต่อคนทั้งโลก
อเล็กซานเดอร์ โอเวชกิ้น หนึ่งในผู้เล่นที่ดีที่สุดของวงการฮอกกี้น้ำแข็ง เขาคือคนหนึ่งที่เคยสนับสนุนปูตินอย่างออกนอกหน้า และไม่เคยกลับมาต่อว่าปูตินจนถึงทุกวันนี้ เขาสนับสนุนแนวคิดอะไรในตัวผู้นำของประเทศ? และหาทางออกอย่างไรกับจุดยืนของตนในวันที่ไฟสงครามปะทุ?
ผู้เล่นระดับตำนานแห่งวงการฮอกกี้น้ำแข็ง
หากจะหาคำกล่าวสั้นๆ เพื่ออธิบายถึง อเล็กซานเดอร์ โอเวชกิ้น “ผู้เล่นที่จบสกอร์ได้ดีที่สุดในประวัติศาสตร์” น่าจะเป็นการพูดถึงตัวตนของนักกีฬาฮอกกี้น้ำแข็งชาวรัสเซียคนนี้ได้ดีเยี่ยม เจ้าของฉายา หมายเลขแปดผู้ยิ่งใหญ่, ตำแหน่งดราฟต์อันดับหนึ่งเมื่อฤดูกาล 2004 และกัปตันทีม วอชิงตัน แคปิตอลส์ จึงถือเป็นหนึ่งในผู้เล่นที่ยอดเยี่ยมที่สุดของ ในปัจจุบัน
เขาเริ่มต้นอาชีพนักกีฬาเมื่อปี 2001 โอเวชกิ้น ประเดิมเส้นทางบนเวทีฮอกกี้นำแข็งกับทีม ดินาโม มอสโก ในบ้านเกิดตั้งแต่อายุ 16 ปี เขาใช้เวลา 3 ปีเพื่อสร้างชื่อจนเป็นที่รู้จักในหมู่แมวมองของเหล่าแฟรนไชส์ใน โดย โอเวชกิ้น ยิงไป 36 ประตู และทำ 32 แอสซิสต์ จากการลงเล่น 152 เกมที่ประเทศรัสเซีย
เมื่อเขาเดินทางสู่สหรัฐอเมริกา โอเวชกิ้น ถูกคาดการณ์ว่าจะเป็นผู้เล่นดราฟต์อันดับหนึ่งของปี 2004 เนื่องจากฟอร์มที่โดดเด่นต่อเนื่องกันมาถึง 2 ปี, ความสามารถในสนามที่รอบด้าน, มีทักษะในการจบสกอร์ที่เข้าขั้นอัจฉริยะ และยังกล้าจะเข้าปะทะกับผู้เล่นฝ่ายตรงข้ามแบบรุนแรง สมกับเป็นวัยรุ่นเลือดร้อนจากประเทศรัสเซีย
“ผมคิดว่าการปรับตัวจากลีกยุโรปสู่ ไม่น่าเป็นปัญหาอะไรสำหรับผม เพราะผมเคยเล่นในอเมริกาเหนือมาแล้วเมื่อปีก่อน และเราก็คว้าแชมป์เวิลด์จูเนียร์มาครองได้ ผมไม่คิดว่ามันจะเป็นปัญหา และผมมีความฝันจะเล่นในเสมอ ฮอกกี้น้ำแข็งที่ดีที่สุดในโลกอยู่ที่นี่ และผมพร้อมแล้วที่จะลงเล่นในทันทีที่ผมถูกดราฟต์เข้าสู่ทีม”
เมื่อการดราฟต์มาถึง โอเวชกิ้น เป็นผู้เล่นที่ถูกเลือกคนแรกในปี 2004 โดย วอชิงตัน แคปิตอลส์ และตัวเขายังคงเล่นให้กับทีมดังจากเมืองหลวงของสหรัฐอเมริกามาจนถึงทุกวันนี้ โดยเจ้าตัวลงเล่นให้กับทีมฤดูกาลแรกในปี 2005-06 จัดการยิงไป 52 ประตู และจ่ายอีก 54 แอสซิสต์ ไม่มีผู้เล่นหน้าใหม่คนไหนทำผลงานได้ดีไปกว่าเขา โอเวชกิ้น จึงคว้าตำแหน่งรุกกี้แห่งไปไปครองโดยปราศจากคู่แข่ง
โอเวชกิ้น ระเบิดฟอร์มจนเป็นดาวซัลโวลีกครั้งแรกในฤดูกาล 2007–08 ด้วยการยิงไป 65 ประตู พร้อมกับพาวอชิงตัน แคปิตอลส์ เข้าสู่รอบเพลย์ออฟได้เป็นครั้งแรกนับตั้งแต่เขาย้ายมาร่วมทีม ซึ่งความสำเร็จในฐานะดาวซัลโวของลีกตรงนี้ถือเป็นเครื่องหมายการค้าของยอดผู้เล่นชาวรัสเซีย
เพราะหลังจากคว้ารางวัลนี้มาครองเป็นครั้งแรกในปี 2007 โอเวชกิ้น ก็ครองตำแหน่งดาวซัลโวของ อีก 8 ครั้ง ในปี 2009, 2013, 2014, 2015, 2016, 2018, 2019 และ 2020 เท่ากับว่า 9 ฤดูกาลที่ผ่านมา โอเวชกิ้น เป็นดาวยิงสูงสุดของลีกถึง 7 ครั้ง นั่นจึงเป็นสาเหตุให้เขาถูกยกย่องว่าเป็นตัวจบสกอร์ที่ดีที่สุดเท่าที่เคยมีมาในวงการฮอกกี้น้ำแข็ง
“ความจริงคือเรากำลังเฝ้ามองหนึ่งในผู้เล่นที่น่ามหัศจรรย์ที่สุดในประวัติศาสตร์ของ ถึงแม้ว่าใครหลายคนอาจจะยังมองไม่เห็นภาพนี้ชัดเจนนัก” เควิน อัลเลน นักข่าวของ เขียนถึงความยอดเยี่ยมของโอเวชกิ้นไว้ตั้งแต่ปี 2015
หลังจากจบฤดูกาล 2020–21 โอเวชกิ้นทำผลงานยิง 730 ประตู จาก 16 ฤดูกาล กลายเป็นหนึ่งใน 8 ผู้เล่นตลอดประวัติศาสตร์อันยาวนานของ NHL ที่สามารถยิงประตูเกิน 700 ลูก และยังเป็นผู้เล่นที่คว้าตำแหน่งดาวยิงสูงสุดมากที่สุดด้วยจำนวน 9 ครั้ง จนได้รับการคาดการณ์ว่าเขามีโอกาสจะทำลายสถิติยิงประตูสูงสุดตลอดกาล 894 ประตูของ เวย์น เกรสกี้ ตำนานนักฮอกกี้น้ำแข็งอยู่ไม่น้อยเลยทีเดียว
สหายปูตินกับการวางตัวเป็นกลางต่อความขัดแย้ง
แม้จะเล่นกีฬาบนแผ่นดินสหรัฐอเมริกามายาวนานกว่า 15 ปี แต่ โอเวชกิ้น ยังคงถูกจดจำจากสายตาคนทั่วไปในฐานะชาวรัสเซียเต็มขั้น โดยในปี 2011 เขาเคยรับบทบาทในโฆษณาของ เป็นสายลับจากประเทศรัสเซียที่เข้ามาแฝงตัวในสหรัฐอเมริกาภายใต้บทบาทของนักฮอกกี้น้ำแข็ง
แน่นอนว่า โอเวชกิ้น ไม่ใช่สายลับและเขาก็เป็นนักกีฬาตัวจริงเสียงจริง แต่ถึงอย่างนั้น โอเวชกิ้น ก็มีความสัมพันธ์ที่ยอดเยี่ยมไม่น้อยกับรัฐบาลรัสเซีย โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับ วลาดิเมียร์ ปูติน ผู้นำของประเทศ ซึ่ง โอเวชกิ้น ให้การสนับสนุนอย่างออกนอกหน้ามาตั้งแต่ปี 2017
เขาถือเป็นผู้ก่อตั้งกลุ่มเคลื่อนไหวทางการเมืองที่เรียกว่า ซึ่งทำหน้าที่คอยช่วยสนับสนุนปูติน ในการเลือกตั้งประธานาธิบดีรัสเซียเมื่อปี 2018 โดยการประกาศสนับสนุนผู้นำที่หลายคนมองว่าเป็นเผด็จการไม่ได้สร้างความแปลกใจต่อผู้คนในรัสเซีย เพราะปูตินเคยปรากฏตัวในงานแต่งงานของโอเวชกิ้นเมื่อปี 2016 เรื่องนี้แสดงให้เห็นว่าทั้งสองฝ่ายมีความสนิทสนมกันมากเพียงใด
เมื่อบวกกับความจริงที่การเคลื่อนไหวของถูกตั้งข้อสังเกตว่าได้รับการสนับสนุนอย่างลับๆจากรัฐบาลรัสเซีย ยิ่งแสดงให้เห็นว่า โอเวชกิ้น ไม่ได้สนิทกับปูตินแค่ในฐานะเพื่อน แต่ทั้งสองยังมีความสัมพันธ์ที่เกี่ยวข้องกันในระดับที่อาจมีผลประโยชน์บางอย่างร่วมกันอยู่
ทุกครั้งที่ โอเวชกิ้น ถูกถามถึงความสัมพันธ์ของเขากับปูติน ซึ่งมีโอกาสจะส่อถึงนัยยะแอบแฝงทางการเมือง เขาสามารถหาคำตอบที่ดีให้แก่ผู้สื่อข่าวได้ทุกครั้ง โดย โอเวชกิ้น มักบอกว่าตัวเขาไม่ได้สนับสนุนปูตินเป็นการส่วนตัว แต่เลือกจะสนับสนุนสิ่งที่ดีที่สุดแก่ประเทศชาติในฐานะชาวรัสเซียคนหนึ่ง
“ผมแค่จะสนับสนุนประเทศของผม คุณรู้ใช่ไหม? เพราะที่นั่นคือบ้านเกิดของผม ทั้งพ่อแม่และเพื่อนทั้งหมดของผมอาศัยอยู่ที่นั่น และก็เหมือนกับมนุษย์ทุกคนจากทุกประเทศทั่วโลก พวกเราสนับสนุนประธานาธิบดีของตนเอง” โอเวชกิ้น กล่าว หลังถูกตั้งคำถามถึงเหตุผลแท้จริงที่เขาสนับสนุน วลาดิเมียร์ ปูติน
“มันเป็นแค่สิ่งที่ผมคิดและผมสนับสนุน มันไม่เกี่ยวกับการเมืองหรืออะไรแบบนั้นแน่นอน 100 เปอร์เซ็นต์ เพราะนี่เป็นแค่มุมมองของผม ความรู้สึกของผม”
การเคลื่อนไหวเพื่อสนับสนุนปูตินอย่างออกนอกหน้าของ โอเวชกิ้น ย่อมสร้างความไม่พอใจนักแก่ชาวอเมริกัน เพราะรัสเซียภายใต้การนำของประธานาธิบดีคนปัจจุบันตั้งตนเป็นศัตรูกับสหรัฐอเมริกาอย่างชัดเจน โอเวชกิ้น จึงถูกตั้งคำถามถึงการวางตัวของเขาว่ามีแนวคิดเกลียดชังสหรัฐอเมริกาหรือไม่?
นั่นคือเหตุผลที่สุดยอดนักฮอกกี้น้ำแข็งปฏิเสธการโยงการสนับสนุนปูตินเข้ากับเรื่องการเมือง และมักจะเปิดเผยอย่างตรงไปตรงมาว่าเขาเป็นกลางไม่เข้าข้างใคร แม้รัสเซียและสหรัฐอเมริกาจะมีข้อพิพาทกันอยู่ตลอดเวลา โอเวชกิ้น ถึงกับเปิดเผยว่าตัวเขาไม่ได้สนิทกับปูตินแบบที่ใครคิด และจะพูดคุยกันเฉพาะเรื่องฮอกกี้น้ำแข็งเท่านั้น
“ผมไม่ใช่พวกหัวการเมืองนะ ผมไม่รู้ด้วยซ้ำว่ามันเกิดอะไรขึ้นข้างนอกบ้าง ผมรู้แค่ว่ามันเป็นสถานการณ์ที่ตึงเครียด แต่มันก็เป็นอย่างนั้นมาเสมอ คุณก็รู้ดีนะว่าผมเล่นกีฬาที่สหรัฐอเมริกา ที่นี่คือบ้านหลังที่สองของผม และผมไม่อยากเห็นทั้งสองประเทศต่อสู้กัน ไม่อย่างนั้นเรื่องวุ่นครั้งใหญ่จะตามมาแน่นอน” โอเวชกิ้น ให้สัมภาษณ์ถึงจุดยืนของเขาเรื่องรัสเซียและอเมริกา
การแสดงจุดยืนของ โอเวชกิ้น ต่อความขัดแย้งระหว่างประเทศกลับมาเป็นที่สนใจอีกครั้ง เมื่อกองทัพรัสเซียของปูตินเข้าไปรุกรานประเทศยูเครน ซึ่ง โอเวชกิ้น ที่ขณะนี้อาศัยอยู่ในสหรัฐอเมริกา ประกาศชัดเจนว่าตัวเขาไม่สนับสนุนสงครามที่เกิดขึ้น แต่ถึงอย่างนั้นกลับปฏิเสธที่จะกล่าวประณามบ้านเกิด และไม่พูดถึงชายเพียงคนเดียวที่มีส่วนรับผิดชอบต่อเหตุการณ์นี้อย่าง วลาดิเมียร์ ปูติน
“ได้โปรดอย่าสร้างสงครามอีกเลย ผมไม่สนใจหรอกว่าใครจะเกี่ยวข้องกับสงครามครั้งนี้บ้าง รัสเซีย, ยูเครน หรือประเทศอื่นๆ ผมคิดว่าเราอาศัยอยู่ในโลกที่เราต้องใช้ชีวิตด้วยสันติสุข” โอเวชกิ้น เรียกร้องให้สงครามระหว่างรัสเซียและยูเครนยุติลง
นี่เป็นอีกครั้งที่ โอเวชกิ้น สามารถหาทางออกเกี่ยวกับจุดยืนทางการเมืองของตัวเองได้อย่างน่าสนใจ เขาปฏิเสธจะเข้าข้างทั้งฝ่ายรัสเซียและยูเครน และเลือกแสดงความต้องการที่จะเห็นข้อยุติของสงคราม ซึ่งในขณะเดียวกัน โอเวชกิ้น ก็ไม่ได้หันหลังให้บ้านเกิด และเราจะไม่มีวันเห็นเขาออกมาประณามรัสเซีย รวมถึงปูตินอย่างแน่นอน
โอเวชกิ้น ไม่ได้ไม่สนใจการเมืองอย่างที่เขากล่าวอ้าง หรืออย่างน้อยที่สุดเขามีความเข้าใจพอจะวางตัวต่อสาธารณชนอย่างไรที่จะทำให้ไม่ถูกคนทั่วโลกประณามว่าเข้าข้างปูติน โดยยังสามารถเป็นแสดงตัวตนในฐานะบุคคลที่มีหัวใจเป็นชาวรัสเซียได้อย่างเต็มภาคภูมิ
นี่คือเรื่องราวที่แสดงให้เห็นว่า เหตุใดนักกีฬารัสเซียคนหนึ่งจึงปฏิเสธที่จะประณามประเทศ และทำได้ดีที่สุดเพียงเรียกร้องให้ยุติสงครามโดยไม่อ้างชื่อฝ่ายใด เพราะการเป็นกลางอย่างไม่เป็นกลางนี้คือทางออกเดียวของ อเล็กซานเดอร์ โอเวชกิ้น ที่จะทำให้เขาเป็นส่วนหนึ่งของผลประโยชน์ที่บ้านเกิดอาจครอบครองไว้ในกำมือได้ แม้จะผ่านวิธีการอันไม่เป็นที่ยอมรับต่อชาวโลกก็ตาม